Стаут Рекс Крылаты рэвальвер (на белорусском языке)
Рэкс Стаўт
КРЫЛАТЫ РЭВАЛЬВЕР
Маладая жанчына вынула з рыдыкюля паперчыну ружовага колеру, устала з чырвонага скуранога крэсла, паклала яе на стол Нiра Вулфа i зноў села. Паколькi я лiчыў сваiм абавязкам быць у курсе спраў, ды i каб Вулф не нагiнаўся, бо да паперкi не так лёгка было дацягнуцца, я ўстаў, падышоў да стала i перадаў яе Вулфу, папярэдне прачытаўшы, што там было напiсана.
Гэта быў чэк на пяць тысяч даляраў, выпiсаны таго ж дня, чатырнаццатага жнiўня, на яго прозвiшча i падпiсаны Маргарэт Мiён. Вулф зiрнуў на чэк i кiнуў яго на стол.
- Я падумала, - сказала жанчына, - што, можа, гэта будзе найбольш зручны шлях пачаць размову.
Разглядаючы жанчыну з-за свайго стала, я пачаў паволi мяняць свае адносiны да яе. Калi яна патэлефанавала раней, у нядзелю адразу папалуднi, i папрасiла аб сустрэчы, я адшукаў у памяцi цьмяны ўспамiн пра яе фота, надрукаванае ў газеце некалькi тыдняў таму, i падумаў, што сустрэча з ёй не будзе ў радасць, але цяпер уяўленне аб ёй пачынала паступова мяняцца.
Знешнiя дадзеныя былi не самае галоўнае з таго, што яна мела, бо яны былi так сабе, важна - як яна iмi карысталася. Я не маю на ўвазе розныя там выкрутасы i хiтрыкi. Вусны не былi прывабныя, нават калi яна ўсмiхалася, а вось усмешка была прыгожая. Карычневыя вочы як вочы, нiчога незвычайнага, але я з асалодаю пазiраў, як яна пераводзiла iх з Вулфа на мяне, потым на мужчыну, што прыйшоў з ёю i цяпер сядзеў злева. На маю думку, трыццаць ёй будзе недзе гады праз тры.
- Цi не думаеш, - спытаўся ў яе мужчына, - што мы спачатку павiнны атрымаць адказ на некаторыя пытаннi?
Мужчына сказаў гэта напружаным i крыху суровым тонам, з адпаведным выразам твару. Ён быў устрывожаны i не хаваў гэтага. Глыбока пасаджаныя шэрыя вочы, моцны падбародак - у лепшы час яго можна было б прыняць за якога-небудзь лiдэра, але толькi не цяпер. Нешта яго мучыла. Калi мiсiс Мiён прадставiла яго як мiстэра Фрэдэрыка Ўэплера, я ўспомнiў, што гэта прозвiшча музычнага крытыка "Гэзэт", але не мог прыпомнiць, цi iшла аб iм гаворка ў iнфармацыi пра падзею, у сувязi з якой у газеце з'явiлася фатаграфiя мiсiс Мiён.
У адказ жанчына пакруцiла галавой, зрабiўшы гэта невыпадкова.
- Гэта не дапаможа, Фрэд, праўда. Нам трэба будзе ўсё расказаць i паслухаць, што ён скажа. - Яна ўсмiхнулася, зiрнуўшы на Вулфа, - цi, можа, на самай справе гэта была не ўсмешка, а звычайны для яе рух вуснаў. - Мiстэр Уэплер быў не зусiм упэўнены ў неабходнасцi звяртацца да вас, i мне прыйшлося яго ўгаворваць. Мужчыны асцеражнейшыя за жанчын, цi не так?
- Так, - пагадзiўся Вулф i дадаў: - Дзякуй Богу.
Яна кiўнула галавой, выказваючы згоду.
- Я думаю, што так, - i прадоўжыла гаворку, дапаўняючы яе жэстамi. - Я прынесла чэк у доказ таго, што ставiмся да гэтага сур'ёзна. Мы трапiлi ў непрыемнае становiшча i хацелi б, каб вы дапамаглi з яго выбрацца. Мы хочам уступiць у шлюб, але не можам гэтага зрабiць. Прынамсi, калi гаварыць толькi за сябе, я хачу выйсцi за яго замуж. - Яна зiрнула на Ўэплера, i цяпер на яе твары сапраўды была ўсмешка. - Ты хочаш жанiцца са мной, Фрэд?
- Ага, - прамармытаў той. Потым нечакана крутануў падбародкам i задзiрлiва глянуў на Вулфа. - Вы разумееце - справа далiкатная. I не хацелася б, каб у яе лезлi чужыя, але мы ўсё-такi прыйшлi да вас па дапамогу. Мне трыццаць чатыры гады, i першы раз у жыццi я... - Ён змоўк. I праз хвiлiну зноў загаварыў здаўленым голасам: - Я закаханы ў мiсiс Мiён i больш за ўсё на свеце хачу, каб яна была маёй жонкай. - Ён перавёў вочы на аб'ект кахання i прамармытаў нешта падобнае на заклiк: - Пегi!
- Лiчу гэта даказаным, - прабурчаў Вулф. - Вы абое хочаце ўступiць у шлюб. Ну, дык у чым справа?
- Справа ў тым, што мы не можам, - сказала Пегi. - Проста не можам гэтага зрабiць. I толькi таму, што... Вы, можа, памятаеце, што здарылася ў красавiку, чатыры месяцы назад, калi чыталi пра смерць Альберта Мiёна, опернага спевака?
- Нешта такое чытаў. Але вы лепш мне напомнiце.
- Ну, ён скончыў самагубствам. - Гэты раз на яе твары не было нават падабенства на ўсмешку. - Мы знайшлi яго з Фрэдам - мiстэрам Уэплерам. У сем гадзiн вечара, у адзiн з аўторкаў красавiка, у нашай кватэры на Iст-Энд-авеню. Якраз таго ж дня высветлiлася, што мы з Фрэдам кахаем адно аднаго, i...
- Пегi! - раптам звярнуўся да яе Ўэплер.
Тая зiрнула на яго, потым зноў перавяла вочы на Вулфа.
- Вiдаць, я павiнна параiцца з вамi, мiстэр Вулф. Як лiчыць Фрэд, мы павiнны расказаць вам толькi тое, без чаго нельга зразумець праблему, а я лiчу, што вы не зразумееце сiтуацыi, калi мы не раскажам вам усяго. Як вы думаеце?
- Не магу нiчога сказаць, пакуль не раскажаце. Працягвайце. Калi з'явяцца пытаннi, тады пабачым.
Мiсiс Мiён кiўнула галавой.
- Думаю, што ў вас з'явiцца шмат пытанняў. Цi здаралася з вамi такое, што вы закахалiся, але хутчэй згадзiлiся б памерцi, чым паказаць iншым вашыя пачуццi?
- Нiколi, - з iмпэтам адказаў Вулф.
Мой твар застаўся нерухомы.
- Ну што ж, а са мною такое здарылася, i я ў гэтым прызнаюся. Нiхто пра гэта не ведаў, нават ён. Праўда, Фрэд?
- Так, гэта праўда, - таксама з iмпэтам адказаў Уэплер.
- Не ведаў да таго самага дня, - працягвала Пегi. - Ён прыйшоў да нас на абед, а гэта здарылася якраз пасля абеду. Госцi разышлiся, i раптам нашы позiркi сустрэлiся, потым ён нешта сказаў, а можа, я загаварыла, дакладна не помню, хто першы пачаў гаворку. - Яна ўмольна паглядзела на Ўэплера. - Я ведаю, ты лiчыш, што гэта няёмка, Фрэд, але калi ён не будзе ведаць, як гэта ўсё адбывалася, то не зразумее, чаму ты пайшоў наверх да Альберта.
- А яму гэта трэба ведаць? - спытаўся Ўэплер.
- Ну, канечне, - мiсiс Мiён зноў звярнулася да Вулфа. - Думаю, што не здолею растлумачыць так, каб вы ўявiлi, як усё было на самай справе. Мы былi канчаткова, ну, як бы сказаць, закаханыя адно ў аднаго, вось i ўсё, i я думаю, што дагэтуль мы ўсведамлялi ўсё моўчкi, таму пачуццi захлынулi нас яшчэ больш. Фрэд вырашыў неадкладна сустрэцца з маiм мужам, каб расказаць яму пра ўсё i вырашыць, што нам рабiць далей, я сказала - ну што ж! - i ён пайшоў уверх па лесвiцы.
- Уверх па лесвiцы?
- Наша кватэра на двух паверхах, i ўверсе студыя з гукаiзаляцыяй для мужавых рэпетыцый. I вось Фрэд пайшоў...
- Калi ласка, Пегi, - перапынiў яе Ўэплер i паглядзеў у бок Вулфа. - Вы павiнны гэта ведаць з першых рук. Я пайшоў туды, каб расказаць Мiёну, што кахаю ягоную жонку i яна кахае мяне, а не яго, i папрасiць, каб ён успрыняў гэта як цывiлiзаваны чалавек. Да скасавання шлюбу цяпер ставяцца як да звычайнай у нашай цывiлiзацыi з'явы, але ён гэтага так не ўспрыняў. Яго рэакцыю можна было назваць па-ўсякаму, але толькi не цывiлiзаванай. Ён не буянiў, але паводзiў сябе вельмi нiзка. Праз нейкi час я спалохаўся, што зраблю з iм што-небудзь за прыкладам Джыфа Джэймса, i таму павярнуўся i пайшоў прэч. Мне не хацелася ў такiм стане вяртацца да мiсiс Мiён, таму я выйшаў са студыi праз дзверы ў калiдор на другiм паверсе i адтуль выклiкаў лiфт.
Уэплер змоўк.
- I? - нацiскаў на яго Вулф.
- Я выйшаў з будынка. Пакрочыў па парку i праз некаторы час, супакоiўшыся, патэлефанаваў мiсiс Мiён, i яна сустрэлася са мной у парку. Я расказаў ёй пра рэакцыю Мiёна i папрасiў пакiнуць яго i паехаць куды-небудзь разам са мной. Яна не згадзiлася. - Уэплер змоўк на некалькi хвiлiн, а потым працягваў: Iснуюць дзве складаныя акалiчнасцi, якiя вы павiнны ведаць, каб ведаць усё.
- Калi яны маюць непасрэднае дачыненне да справы, то так.
- Яны сапраўды маюць непасрэднае дачыненне. Па-першае, мiсiс Мiён мела i мае цяпер свае грошы. Гэта была дадатковая прынада Мiёну. Мне - не. Я расказваю вам усё як ёсць.
- Дзякуй. Ну, а па-другое?
- Па-другое, у мiсiс Мiён была прычына, каб не рваць з iм адразу. Я спадзяюся, вы ведаеце, што Мiён быў вядучым тэнарам у тэатры "Метраполiтэн" на працягу пяцi цi шасцi гадоў, а тут раптам голас знiк - часова. Джыфард, той самы барытон, ударыў яго кулаком па шыi i пашкодзiў гартань - гэта здарылася на пачатку сакавiка, - i Мiён не змог закончыць сезон. Яму зрабiлi аперацыю, але голас не вяртаўся, таму не дзiва, што ён быў у змрочным настроi, i мiсiс Мiён не хацела кiдаць яго аднаго ў такiм стане. Я паспрабаваў угаварыць яе, але яна была непахiсная. У той дзень усё атрымалася не так, як трэба: i ад таго, што такое здарылася са мной першы раз у жыццi, i ад таго, што Мiён сказаў пад час нашай з iм размовы, - у вынiку я страцiў разважлiвасць, кiнуў яе адну ў парку, зайшоў у бар у цэнтры горада i пачаў замаўляць там шклянку за шклянкай. Прайшло шмат часу, выпiў я многа, але не сп'янеў. Недзе каля сямi гадзiн я вырашыў зноў сустрэцца з Пегi i забраць яе з сабой, каб яна не заставалася там яшчэ на адну ноч.
Паддаючыся вось такому настрою, я спынiўся на Iст-Энд авеню, падняўся на дванаццаты паверх i прастаяў там, вiдаць, хвiлiн дзесяць, вагаючыся даткнуцца да кнопкi званка. Нарэшце я пазванiў, пакаёўка ўпусцiла мяне i паклiкала мiсiс Мiён, але тут я, вiдаць, перастаў валодаць сабой, бо ў мяне хапiла розуму толькi на тое, каб прапанаваць ёй разам пагаварыць з Мiёнам. Яна згадзiлася, мы паднялiся наверх i...