Mark Twain
Trup w obłokach, czyli historya maszyny latającej w powietrzu
Był chłodny, wilgotny wieczór marcowy. Przez gęstą, przenikliwą mgłę, spowijającą ziemię, zaledwie przebijały się światełka latarń ulicznych.
Zalane światłem elektrycznem wystawy sklepów niknęły w tej szarej, wilgotnej mgle. Wysokie domy melancholijnie otaczające ulicę, stały ciemne. Tylko z trzech okien pierwszego piętra jednego z domów biło jasne światło, na które z zaciekawieniem spoglądali nieliczni przechodnie.
Mieszkał tam Franciszek Pericord, wynalazca, inżynier-elektrotechnik. Światło w pracowni jego świadczyło o niezmordowanej pracy uczonego. Gdyby kto z przechodniów mógł zajrzeć przez okno do gabinetu, ujrzałby w nim dwóch ludzi, stanowiących silny z sobą kontrast. Jeden z nich, sam Pericord, miał wygląd drapieżnego ptaka; ostre rysy twarzy, czarne włosy. Drugi – Jeremjasz Brown, przysadzisty, krępy, blondyn o oczach niebieskich, był znanym mechanikiem. Dokonali już wspólnie kilku wynalazków. Jeden – geniusz twórczy, miał w praktycznym, zrównoważonym umyśle drugiego – niezbędną podporę.
Tego wieczoru Brown pozostał dłużej w pracowni Pericorda, zatrzymany próbą, której wynik miał uwieńczyć powodzeniem całe miesiące wspólnej, ciężkiej pracy.
Siedzieli obaj przy stole, poplamionym rozmaitemi płynami ostrymi i kwasami, zastawionym i zarzuconym akkumulatorami, bateraymi, izolatorami i t. d. W samym środku stołu, śród najrozmaitszych przyrządów technicznych, wznosiła się nadzwyczaj dziwna maszyna, obracająca się ze szczególnem osobliwem warczeniem.
Niezwykłą tę maszynę z gorączkową uwagą obserwowali obaj wspólnicy.
Niezliczone mnóstwo metalowych nici łączyło niewielką, czworokątną metalową skrzynkę ze stalowem kołem, zaopatrzonem z obydwu stron w obręcze. Samo koło było nieruchome, ale obręcze i przymocowane do nich niewielkie drążki obracały się z zawrotną szybkością. Widocznie było, że siła obracająca maszyneryę, pochodziła ze skrzynki metalowej. W powietrzu dał się uczuwać słaby zapach ozonu.
– Panie Brown, a gdzież są skrzydła – spytał wynalazca?
– Nie mogłem ich przynieść, gdyż są zbyt wielkie, mierzą przecież 2 metry i 15 centymetrów długości, a 90 cent. szerokości. Ręczę jednak, że motor jest dość silny, aby je w ruch puścić.
– Są przecież aluminiowe z domieszką miedzi?
– Tak.
– Niechże pan spojrzy jak wspaniale działa!
Mówiąc to Pericord swoją nerwową suchą ręką przycisnął guzik, dzięki czemu wirujące drążki zaczęły zwalniać swój bieg i wreszcie zupełnie stanęły. Potem przycisnął inną sprężynę i drążki znów się obracać zaczęły.
– Przy dokonywaniu prób – objaśniał Pericord – nie potrzeba zużywać sił fizycznych, można pozostaćzupełnie biernym, posiłkując się tylko rozumem.
– Wszystko to dzięki memu motorowi, – powiedział Brown.
– Naszemu motorowi – sucho poprawił towarzysz.
– Naturalnie – odpowiedział niecierpliwie Brown – myśl, idea jest pańska, ale samo wykonanie moje. Niech go pan nazwie jak się panu podoba.
– Nazwę go motorem Brown-Pericord – zawołał wynalazca i w oczach jego błysnęła nienawiść, – pan wykonałeś tylko szczegóły, ale idea jest moja, tylko moja…
– Tak, ale sama idea nie jest w stanie puścić w ruch motoru – zauważył szorstko Brown.
– Ma się rozumieć; dla tego uciekłem się do pańskiej pomocy – przerwał Pericord, bębniąc gorączkowo palcami po stole, – ja wynalazłem, pan – wykonałeś moją myśl, budując motor. Tym sposobem nasze zasługi i praca są zrównoważone.
Brown zaciął wargi. Widząc bezcelowość sprzeczki na ten temat, skierował całą uwagę na aparat, który przy każdym obrocie drgał i kołysał się, jak gdyby miał spaść ze stołu.