Кожнае каханне па-свойму трагічнае і цудоўнае. У ім усё: радасць чакання, шчасце сустрэч, боль расстанняў. І неразуменне адно аднаго. І безвыходнасць. І фатальнасць, калі доля быццам гуляе ў хованкі з тваім шчасцем
Для ўкраінкі Марусі Чурай яе каханне закончылася найтрагічней, найстрашней здрадай самага жаданага чалавека, яго смерцю, абвінавачваннем у гэтым яе, турмой, судом, яе смерцю Грыц стаяў абедзвюма нагамі на зямлі і не мог зразумець Марусю, якая лятала ў сваім небе, жыла ў свеце свайго кахання і творчасці. Кахаць яе было, пэўна, няпроста. Яна была для яго як нерасшыфраваныя пісьмёны. Дзяўчына, якая нарадзілася для песні, жыла з вялікай прагай да жыцця і творчасці, так і засталася самотнай сярод іншых і без таго, каго кахала Нават тады, у далёкім XVII стагоддзі, здрада каханай была звыклай, прыроднай, зразумелай справай для ўсіх. Яна, як і ў нашы часы, не асуджаецца амаль нікім. Гэта ж здрада не краіне, а каханай!.. Прыкра, шкада і няправільна
І табе няважна, ці сапраўды яна жыла там, у той часавай прасторы, ці рэальная яна гістарычная асоба, ці проста дзяўчына з легенды Сугалоссе часоў і доляў людскіх, пазачасавасць вечных каштоўнасцей. Такіх як годнасць, любоў, уваскрэсенне душ, збавенне ад зямнога тлену і ўменне жыць сярод зорак. Але там, у гэтай сумнай аповесці, быў яшчэ адзін мужчына. Не Грыц, а Іван Іскра. Які абараняў яе і ратаваў. Двое блізкіх па сваёй сутнасці людзей, народжаных адзін для адно, фатальна раздзелены, і ім ніколі не суджана быць шчаслівымі ўдваіх
Філасофія сутнасці жаночага і мужчынскага пачаткаў быць разам. І, мабыць, толькі дзякуючы гэтаму можна выбрацца з лабірынта бясколернасці і манатоннасці жыцця, і менавіта любоў пазбавіць, уратуе ад сіроцтва і бяздомнасці сэрца.
І пры гэтым моцнае каханне часцей за ўсё застаецца непадзеленым і прыводзіць да балючага канца.
Але ж ні адно з іх, па вялікім рахунку, не безнадзейнае, яно заўсёды дабро і шчасце Мужчын таксама трэба паважаць, а не толькі любіць. Яны таксама жывыя і больш непрадбачлівыя, загадкавыя і чуйныя істоты, чым нам здаецца.
І ці патрэбна ім наша ахвярнасць? Мужчына ж не храм і не алтар. Лепей даць яму мажлівасць жыць і дыхаць. І самой жыць поруч, калі ён хоча гэтага. І каб абдымкі твае не душылі яго. І не прэтэндаваць на галоўную ролю ў яго жыцці. Трэба, мабыць, змірыцца з тым, што ты будзеш на чацвёртым месцы пасля справы, футбола, сяброў. Што ж, месца даволі пачэснае. І не трэба рабіць з адносін карыду. Мабыць, у кожнага павінна быць свая запаведная тэрыторыя і яшчэ адна агульная. Калі ты пераносіш усе свае жыццёвыя інтарэсы ў яго (бо па-іншаму проста не можаш), ён пачынае палохацца. Ён пачынае стамляцца ад гэтага. Для жанчыны ў каханні няма межаў, для яго ёсць.
Можа, лягчэй ставіцца да ўсяго? Як да самай азартнай, захапляючай гульні?..
Ты ляжыш, ты не спіш, ты перагортваеш старонкі сваёй долі, якая так падобна да долі кожнай Ты пішаш начную аповесць свайго кахання, якое нясеш столькі гадоў, знаходзіш яго і страчваеш А потым зноў пачынаеш верыць у яго і чакаць І яно заўсёды зноў прыходзіць нечакана
Вялікае варяцтва сэрца пачынаецца нечакана. Раптам ты разумееш, што ён гэта ён. А ўсе іншыя чужыя. Увесь свет звужаецца ў нейкі асляпляльны бялюсенькі пучок праменняў, і ў ім яго імя, жыццё і словы. З гэтага часу ён абрэвіятура Сусвету. Ты пачынаеш разумець: няма іншага твару, вачэй, якія мелі б такую магічную ўладу над табой і ўсім, што ты робіш. Кожны твой жэст і ўздых цяпер яму. Сэрца варяцее, ты дастаеш яго, кладзеш на далонь, працягваеш: «Бяры яно тваё. Не трэба абяцаць, што будзеш кахаць мяне вечна. Кахай цяпер. Я ведаю: ты загубіш мяне, а я цябе. Але гэта будзе потым. А цяпер, зараз мяне захліснула хваля пяшчоты, і яна з мяне перацякае ў цябе. Ёсць толькі воблака жадання, і хочацца музыкі дотыкаў».
Табе ўжо сорак пяць. І ты зноў трапіла ў гэтую пастку.
«звычайны вечар на раздарожжы калі сустрэчу вясна варожа і абяцае ўсім каханне і нават каву ўсю ноч да рання анёл русявы пастукаў у дзверы мне на забаву а мо для веры».
Ён і праўда Анёл. Таварыш акцёр год таму запрасіў яго ў тэатр (лішнія грошы ніколі не зашкодзяць) у масоўку. Для спектакля патрэбна было шмат анёлаў: рэжысёр ставіў нейкую «Нябоскую камедыю». Тэксту усяго тры словы. Трэба было рабіць дзве рэчы: лапатаць крыламі і быць прыгожым. Ён быў «пятым анёлам злева» хуліганам, змоўшчыкам і мілым інтрыганам.
Ружова-блакітныя пушынкі бутафорскіх крылаў лезлі яму ў рот, давялося шмат лазіць па нейкіх лесвіцах, лятаць у паветры і «страляць» з аўтамата Калашнікава. Той, хто можа рабіць усё гэта амаль штовечар падчас цэлага тэатральнага сезона за мізэрную плату, сапраўдны Анёл