– Rozmawiacie państwo? – rzekł stary Grandet, składając starannie list i chowając go do kieszeni.
Popatrzył na bratanka z miną pokorną i nieśmiałą, pod którą skrywał swoje wzruszenia i rachuby.
– Ogrzałeś się?
– Wybornie, drogi stryjaszku.
– No i co, a gdzież są kobiety? – rzekł stryj, zapominając już, że bratanek nocuje u niego.
W tej chwili Eugenia i pani Grandet weszły.
– Wszystko przygotowane na górze? – spytał stary, odzyskując spokój.
– Tak, ojcze.
– No i cóż, chłopcze, jeżeli jesteś zmęczony, Nanon zaprowadzi cię do twego pokoju. Ba, ba, to nie będzie apartament fircyka, ale darujesz biednym winiarzom, którzy nigdy nie śmierdzą groszem. Podatki zjadają wszystko.
– Nie chcemy być natrętni, Grandet – rzekł bankier. – Może masz do pogadania z bratankiem, życzymy wam dobrej nocy. Do jutra.
Na te słowa zebrani wstali, każdy ukłonił się na swój sposób. Stary rejent poszedł do sieni po latarkę i zapalił ją, ofiarując się państwu des Grassins z odprowadzeniem. Pani des Grassins nie przewidziała wypadku, który miał zakończyć tak wcześnie wieczór i służący jej nie zjawił się jeszcze.
– Zrobi mi pani ten zaszczyt, aby przyjąć moje ramię? – rzekł ksiądz Cruchot do pani des Grassins.
1
niepodobny – tu: niemożliwy. [przypis edytorski]
2
Anjou – Andegawenia; prowincja we Francji, której głównym miastem jest Angers. [przypis edytorski]
3
na jedenaście od sta (daw.) – określenie procentu kredytu a. zysku. [przypis edytorski]
4
herytiera (daw.) – posażna panna, dziedziczka znacznego majątku. [przypis edytorski]
5
ubikacja (z łac. ubicato: usytuowany, umiejscowiony) – tu: miejsce. [przypis edytorski]
6
wypełzły – wypłowiały, wytarty. [przypis edytorski]
7
lewantynowy – z taniego, cienkiego jedwabiu. [przypis edytorski]
8
cassis – nalewka z czarnych porzeczek. [przypis edytorski]
9
rajtpejcza (z niem.) – pejcz używany do konnej jazdy. [przypis edytorski]
10
rejent Roguin – [postać występuje też w innej powieści Balzaka; red. WL] Cezar Birotteau. [przypis tłumacza]