Τι μπορείτε να πείτε για τις βαρετές κοκορομαχίες μεταξύ των Καπιταλιστικών θεοτήτων της εποχής μας; Θα πρέπει να είστε τόσο αηδιασμένοι όσο είμαι και εγώ από αυτές τις εκδηλώσεις κλόουν που απομακρύνονται από την ουσία των διαλόγων οικονομικών ανισοτήτων. Τα τραγούδια μου μπορούν να μετατραπούν σε τσουνάμι, αλλά υπάρχουν γεγονότα στη ζωή μας, τα οποία, αν και μικρά, αποδεικνύονται πολύ σημαντικά.
Στην αλλαγή πτήσης στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Kenyatta στο Ναϊρόμπι της Κένυας, περιμένοντας την πτήση της επιστροφής για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ερωτήθηκα κάποτε τι θα ήθελα να γίνω όταν μεγαλώσω. Ο άνδρας καθόταν ακριβώς απέναντι μου. Θα κόντευε τα εβδομήντα. Θα μπορούσα να πω από τα χαρακτηριστικά και την προφορά του ότι ήταν από τη Ρουάντα, ένα έθνος για το οποίο οι καταγγελίες των οργανώσεων που εποπτεύουν την κυβέρνηση επεσήμαναν ότι ήταν ο ιθύνων νους της πολιτικής και κοινωνικής φρίκης της πατρίδας μου. Μπορείτε να καταλάβετε την οργή μου αφού ενημερώθηκα σχετικά με το πώς η Ρουάντα παρείχε οικονομική και στρατιωτική στήριξη σε σαδιστικές ομάδες ληστειών και σε αντάλλαγμα η Ρουάντα λεηλατούσε άμεσα τους κονγκολέζικους φυσικούς πόρους και έμμεσα έγινε κόμβος για το εμπόριο ορυκτών1.
Την ημέρα εκείνη, ήμουν στοιχειωμένος από μια ερώτηση: πόσα χτυπήματα πρέπει να υπομείνει και πόσες ζωές θα θρηνήσει η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό πριν ο κόσμος πει αρκετά; Με θυμωμένη φωνή, η απάντησή μου στην ερώτησή του ήταν θρασύτατη και ξεκάθαρη: «Θέλω να γίνω ηγέτης της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό». Ενώ προσπαθούσε να κρατήσει τη χαρά του, ρώτησε ποιες θα ήταν οι λύσεις μου για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Εξάλλου, η πατρίδα μου έχει περάσει περισσότερο από μισό αιώνα οικονομικού και κοινωνικού χάους. Καταρχάς, εξέφρασα με ειλικρίνεια και χιούμορ τις ιδέες μου. Έβγαλε τα γυαλιά του και μου ζήτησε να του εξηγήσω το σχέδιό μου. Περιττό να πω ότι όσο περισσότερο μιλούσα, όλο και πιο αφελής και χαζός ακουγόμουν. Τελικά, δεν ήμουν σε θέση να διατυπώσω το όραμά μου επειδή ποτέ δεν το είχα σκεφτεί λεπτομερώς. Όλο το εγχείρημα μου δεν μπορούσε να αντέξει τον έλεγχο. Η περιστασιακή συζήτηση μετατράπηκε σε εξευτελιστική και ταπεινωτική εμπειρία.
Αυτό το βιβλίο προέρχεται από τους οικονομικούς κλάδους που κυνηγήθηκαν από δεξιοτέχνες και μαθηματικούς για περισσότερο από δύο αιώνες. Για όλους τους λανθασμένους λόγους, οι οικονομολόγοι έχουν σκορπίσει σε ένα εκατομμύριο μικρά κομμάτια τα Ιερά Δισκοπότηρα της Εργασιακής Θεωρίας της Αξίας και απομάκρυναν τον ανθρωπισμό και τον πραγματικό κόσμο από τα θεωρητικά θεμέλια. Τότε πήραν τον πόνο να μπαλώσουν κάποια κομμάτια ξανά, χρησιμοποιώντας αξιολύπητες υποθέσεις ως τσιρότα.
Υπάρχει κάποια αλήθεια στην κατηγορία του λογοκριμένου Μαρξιστή Fred Moseley ότι το οικονομικό ακαδημαϊκό σύστημα έχει κατασκευαστεί για να ανταμείψει τους λαούς που κολλάνε με τον συντηρητισμό. Αυτός ο καλός άνθρωπος είναι ο Shoichi Yokoi της οικονομίας, στερημένος από φήμη και περιουσία, κρύβεται στις ζούγκλες του Νοτίου Χάντλεϊ στη Μασαχουσέτη. Πιστεύει ακράδαντα ότι οι πρώην σύντροφοί του θα επιστρέψουν μία μέρα γι 'αυτόν και μαζί θα ξεκινήσουν μια τελική επίθεση κατά του Καπιταλισμού. Δυστυχώς, η απλή καταδίκη της ορθοδοξίας για την ανάρμοστη θεωρία τους δεν μπορεί ούτε να αποκαταστήσει το κλασικό όραμα μιας αποτελεσματικής αγοράς ούτε να μας οδηγήσει στην Υποσχεμένη Γη.
Ξεκίνησα αυτό το βιβλίο με μια προσωπική σημείωση, την επιστολή σε μια νεαρή έφηβη μητέρα που ονομάζεται Μαμά του Βίνσεντ. Μια ζητιάνα που συναντήσαμε με τη γυναίκα μου στο κέντρο του Ναϊρόμπι, στην Κένυα. Κάποια στιγμή, έπρεπε να πάρω αγκαλιά τον μικρό Βίνσεντ για να κρατήσω μακριά τους αστυνομικούς. Η τουριστική μου περιωπή στην Κένυα θωράκιζε τον Βίνσεντ και τη μητέρα του από την παρενόχληση της αστυνομίας. Η πόλη του Ναϊρόμπι έχει περάσει ένα διάταγμα που ποινικοποιεί την κακοποίηση, ή όπως θα λέγαμε αλλιώς, τη φτώχεια. Αναρωτήθηκα τότε και ρωτώ πάλι τώρα, «Και τι άλλο μπορούν να κάνουν οι φτωχοί;»
Το πλεόνασμα της κυβέρνησης σπαταλάται στην ελίτ της κυβέρνησης και στους ευνοούμενους προστάτες τους, όχι στη διεξαγωγή ενός πολέμου κατά των ριζικών αιτίων που διαιωνίζουν την ενδημική φτώχεια. Αυτό το μοντέρνο απαρτχάιντ δεν προκαλεί καμία προσοχή, επειδή οι καταπιεσμένοι και οι καταπιεστές έχουν το ίδιο χρώμα δέρματος. Πολλές άλλες πόλεις ακολουθούν την ίδια παράλογη προσέγγιση και τη βγάζουν καθαρή γιατί δεν βεβηλώνουν τους τάφους των προγόνων τους ή τους ενώνουν εθνοτικές διαμάχες.
Κατά την παιδική μου ηλικία, με ενθουσίαζε η ιδέα ότι οι κοινωνικές και πολιτικές ανισότητες, καθώς και οι εμπορικές ανταλλαγές υπαγορεύονταν από το νόμο της φύσης. Για να είναι κάποιος υπηρέτης των πλουσίων έπρεπε να είναι φτωχός! Στα μέσα της δεκαετίας του '90, πλούσιοι Κονγκολέζοι αναζητούσαν καταφύγιο στη δύση από τον εμφύλιο πόλεμο. Στέκομαι ως μάρτυρας για το πώς, μέχρι να ανοιγοκλείσουμε τα μάτια, οι περισσότερες από αυτές τις οικογένειες έχασαν τον συνηθισμένο πολυτελή τρόπο ζωής τους. Αφού έζησαν για σχεδόν δύο δεκαετίες στην εξορία, ακόμη και οι πιο ισχυροί στρατηγοί και ο πρώην Πρόεδρος του στενού κύκλου έπεσαν βαθμιαία στην ασυγκράτητη δυστυχία. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αρκετοί από τους βαρόνους και τους σταυροφόρους του πρώην καθεστώτος σύρθηκαν πίσω στο σπίτι τους και δραστηριοποιούνται έντονα για το νέο σάπιο σύστημα. Ο σοφός φίλος μου από τη Νότια Αφρική ανέφερε έναν νόμο της φύσης για να εξηγήσει αυτόν τον κύκλο: «Μια φορά φίδι, πάντα φίδι!».
Η προσωπική μαρτυρία είναι να δείξουμε την καταδικαστική παγκόσμια αλήθεια ότι οι άνθρωποι, καθώς και τα έθνη, ανησυχούν περισσότερο για τον εαυτό τους μέχρι να αλλάξουν την τύχη τους. Με την κατάρρευση των Ντοτ Κομ εταιρειών το 1995-2000 και η Μεγάλη Ύφεση που ξεκίνησε το 2008, είδαμε ότι πολλοί Αμερικανοί εκτοπίστηκαν από το όνειρο ενός σπιτιού με φράχτη. Οι απλοί βιοπαλαιστές Αμερικανοί, είδαν τις συντάξεις τους να εξαφανίζονται εντελώς από λίγους άπληστους, καταχραστές καπιταλιστές. Στην τελευταία περίπτωση, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν κατά 31%, περισσότερο από ό,τι στη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930. Η μη γεωργική απασχόληση ήταν υψηλότερη από ό, τι στη Μεγάλη Ύφεση και διήρκησε περισσότερο. Η κινητήρια κίνηση του καπιταλιστή, ο νόμος Gramm-Rudman, όντως επίσπευσε την καταστροφή, επιτρέποντας την πλήρη εμπορική εκμετάλλευση κερδοσκόπων παραγώγων, η οποία ήταν ενυπόθηκα χρεόγραφα που δεν υποστηρίζονταν και ήταν άχρηστα από προεπιλογή.2
Ένα άλλο καυστικό παράδειγμα είναι η μικρή ομάδα των Ρώσων ολιγαρχών, οι οποίοι από τότε έπεσαν από την εύνοια του Βλαντιμίρ Πούτιν, οι οποίοι δεν μπορούν παρά να κηρύξουν τη δικαιοσύνη και την ισότητα από τη χρυσή τους εξορία στο Λονδίνο. Τι μπορούμε να πούμε σχετικά με τις ευρωπαϊκές χώρες που μας εξαπατούν με χρέος που ξεπερνούσε την αξία τους (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν); Προσθέστε σε αυτήν την εικόνα τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα, τις χώρες του BRIC που πατούν με οδοστρωτήρα την οικονομική τους ανάπτυξη με τον κίνδυνο της Μητέρας Φύσης3. Μέσα σε αυτή τη σούπα μπήκε και η γενιά του αραβικού Facebook, οι οποίοι δεν είναι πλέον ικανοποιημένοι με τη μικροσκοπική φετούλα του εθνικού πλούτου τους, ενώ μια μειοψηφία τρελαίνεται με τα υπόλοιπα, και ανακατεύουν τα τραπουλόχαρτα.
Αυτά τα πρόσφατα διογκωμένα ηφαίστεια πρέπει να ξυπνήσουν την αίσθηση ότι πρέπει να επιδιωχθούν προληπτικά μέτρα για να σπάσουν το στάτους κβο. Στον εικοστό πρώτο αιώνα, η ομιλία των νοθρών οικονομολόγων: «Θα είμαστε μια χαρά, όσο παραμένουμε στην τρέχουσα πορεία και να διορθώσουμε λιγάκι τον παλιό τροχό του καπιταλισμού», έχει από καιρό χάσει την ισχύ και τη σημασία της. Είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτική η ανάγκη να ξεκινήσει μια πολιτιστική επανάσταση και να αναπτυχθεί μια πραγματική εναλλακτική λύση στο επικρατούμενο βίαιο και πρωτόγονο κοινωνικό και πολιτικό σύστημα εμπορικής ανταλλαγής, που είναι ο Καπιταλισμός.